by ಇಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ಒಂದು ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಯೋಜನೆಗಳ ಸಹಾಯಧನ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವೇತನ, ಪಿಂಚಣಿ, ವೇತನ, ಗ್ಯಾಸ್ ಸಬ್ಸಿಡಿ, ಮತ್ತು ದಿನನಿತ್ಯದ ಆನ್‌ಲೈನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೂ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಇದುವರೆಗೂ ಬಹುತೇಕ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ “ಮಿನಿಮಮ್ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್” (Minimum Balance) ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿತ್ತು. ಈ ನಿಯಮ ಪಾಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೆ, ಗ್ರಾಹಕರು ದಂಡವನ್ನು ಭರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಸರ್ಕಾರಿ ವಲಯದ ಪ್ರಮುಖ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಕೆನರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ (Canara Bank) ತನ್ನ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಸಿಹಿ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ.
ಮಿನಿಮಮ್ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ತೆರೆ
ಕೆನರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಕಟಿಸಿರುವ ಪ್ರಕಾರ, ಜೂನ್ 1, 2025ರಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಯಾವುದೇ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಮಿನಿಮಮ್ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಇಟ್ಟಿರದಿದ್ದರೂ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಇದರ ಅರ್ಥ, ಈಗಿನಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆಗಳು ನಿಜವಾದ “Zero Balance Savings Account” ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡಿವೆ.
ಹೀಗಾಗಿ, ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಹಣವಿರಲಿ, ಇರದಿರಲಿ—ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ದಂಡ ಅಥವಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಭರಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.
ಹಿಂದಿನ ನಿಯಮ ಏನು?
ಇದುವರೆಗೆ ಕೆನರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೂಡ ಇತರ ಸರ್ಕಾರಿ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಂತೆ ಮಿನಿಮಮ್ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಡ್ಡಾಯ ಮಾಡಿತ್ತು.
- ಗ್ರಾಮೀಣ ಶಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ: ಕನಿಷ್ಠ ₹500 ರಿಂದ ₹1000
- ನಗರ ಶಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ: ₹2000 ರಿಂದ ₹5000
- ಮೆಟ್ರೋ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ: ₹5000 ರಿಂದ ₹10000
ಈ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಶಿಲ್ಕು ಇದ್ದರೆ, ಪ್ರತೀ ತಿಂಗಳು ಅಥವಾ ತ್ರೈಮಾಸಿಕವಾಗಿ ದಂಡ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಸೂಲಿಸುತ್ತಿತ್ತು.
ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ವೇತನ ಅಥವಾ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಖಾತೆಗೆ ಬಂದ ತಕ್ಷಣವೇ ಹಣವನ್ನು ಹಿಂಪಡೆದು ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಂತಹವರಿಗೆ ಪ್ರತೀ ತಿಂಗಳು ದಂಡ ಕಟ್ಟಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದೇ ನಿಯಮವನ್ನು ಈಗ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ರದ್ದು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಕೆನರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಅಧಿಕೃತ ಪ್ರಕಟಣೆ
ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಹೀಗೆ ತಿಳಿಸಿದೆ:
“ಜೂನ್ 1, 2025ರಿಂದ ನಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಯಾವುದೇ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಿನಿಮಮ್ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಗ್ರಾಹಕ ಸ್ನೇಹಿ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ನಿಜವಾದ ಶೂನ್ಯ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದೇ ನಮ್ಮ ಉದ್ದೇಶ.”
ಯಾರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಲಾಭವಾಗಲಿದೆ?
ಈ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಲಿದೆ.
- ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು – ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಯನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಹಣ ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ರೈತರು – ಹಂಗಾಮಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹಣ ಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತೆರಳುತ್ತದೆ.
- ಕಾರ್ಮಿಕರು – ದಿನಗೂಲಿ ಅಥವಾ ಸಣ್ಣ ಆದಾಯ ಹೊಂದಿರುವವರು ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಲ್ಕು ಇಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
- ಪಿಂಚಣಿದಾರರು – ತಿಂಗಳಿಗೆ ಬರುವ ಪಿಂಚಣಿಯನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಖಾತೆ ಖಾಲಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
- NRI ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರು – ಹಣ ಬಂದು ಹೋದ ನಂತರ ಶಿಲ್ಕು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಇಂತಹ ಜನರಿಗೆ ಇದು ದೊಡ್ಡ ಸಹಾಯವಾಗಲಿದೆ.
ಶೂನ್ಯ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು
- ದಂಡವಿಲ್ಲ – ಮಿನಿಮಮ್ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಯಾವುದೇ ಶುಲ್ಕ ಇಲ್ಲ.
- ಉಚಿತ ಎಟಿಎಂ/ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ – ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ.
- ಆನ್‌ಲೈನ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ – ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ಮೊಬೈಲ್ ಆ್ಯಪ್, ಯುಪಿಐ ಮೂಲಕ ಎಲ್ಲ ಸೌಲಭ್ಯ.
- DBT ಸಂಪರ್ಕ – ಸರ್ಕಾರದ ಸಬ್ಸಿಡಿ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವೇತನ, ಪಿಂಚಣಿ ನೇರವಾಗಿ ಖಾತೆಗೆ ಬರುತ್ತದೆ.
- ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆ ರಹಿತ DBT ಖಾತೆ – ಅನುದಾನ, ಗ್ಯಾಸ್ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಮುಂತಾದವುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಶುಲ್ಕವಿಲ್ಲ.
ಇತರ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ
- ಖಾಸಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಮಿನಿಮಮ್ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಕಡ್ಡಾಯ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, HDFC, ICICI, Axis ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ₹10,000 – ₹25,000 ವರೆಗೆ ಶಿಲ್ಕು ಇರಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.
- ಸರ್ಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಡಿಲಿಕೆ ಇದ್ದರೂ, ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿನಾಯಿತಿ ನೀಡಿಲ್ಲ.
ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೆನರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮಾಡಿದ ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು “ಗ್ರಾಹಕ ಸ್ನೇಹಿ ಹೆಜ್ಜೆ” ಎಂದು ಎಲ್ಲರೂ ಕೊಂಡಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಗ್ರಾಹಕರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು
ಈ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದ ನಂತರ ಹಲವಾರು ಖಾತೆದಾರರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
- “ಇದರಿಂದ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಕಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದ ದಂಡದಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಸಿಕ್ಕಿತು.”
- “ನಿಜವಾದ ಶೂನ್ಯ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಖಾತೆ ಸಿಕ್ಕಂತಾಗಿದೆ.”
- “ಇನ್ನೂ ಇತರ ಸರ್ಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳೂ ಇದೇ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿ ಎಂದು ಆಶಿಸುತ್ತೇವೆ.”
ಭವಿಷ್ಯದ ದಾರಿ
ಕೆನರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಈ ಹೆಜ್ಜೆಯಿಂದಾಗಿ ಇತರ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಮೇಲೂ ಒತ್ತಡ ಬರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಾಗೂ ಹೊಸ ಖಾತೆದಾರರನ್ನು ಸೆಳೆಯಲು, ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಸಹ ಇದೇ ರೀತಿಯ ನಿಯಮ relaxed ಮಾಡುವ ಸಂಭವ ಇದೆ.
ಇದೇ ವೇಳೆ, ಸರ್ಕಾರದ “Financial Inclusion” ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೂ ಇದು ಪೂರಕವಾಗಿದೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಲುಪಿಸಲು ಇದು ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.
ಕೆನರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಈ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಗ್ರಾಹಕರು ದಂಡದ ಭಾರದಿಂದ ಮುಕ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಈಗ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ತಮ್ಮ ಖಾತೆಯನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಂದವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು – ಹಣ ಬಂದ ಕೂಡಲೇ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಖಾಲಿ ಇದ್ದರೂ ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆ ಇಲ್ಲ.
ಇದು ನಿಜಕ್ಕೂ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗಿದ್ದು, “ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಶೂನ್ಯ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್” ಎಂಬ ಕನಸನ್ನು ನಿಜವಾಗಿಸಲು ಕೆನರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಮುಖ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಟ್ಟಿದೆ.
