ಪರಿಚಯ

ಭಾರತೀಯ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಬದಲಾವಣೆ ಇದೀಗ ನವೆಂಬರ್ 1ರಿಂದ ಜಾರಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು “ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಾನೂನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆ 2025” (Banking Law Amendment Act 2025) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದೆ.

ಈ ನಿಯಮಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳ ನಾಮಿನಿ ಆಯ್ಕೆ (Nominee Selection) ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರುತ್ತವೆ. ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಠೇವಣಿ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಲಾಕರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನಾಮಿನಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಗಲಿದೆ.

ಇದರಿಂದ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ದಾವೆ (Claim) ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಹೆಚ್ಚು ಪಾರದರ್ಶಕ, ವೇಗವಾದ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ.

ಹೊಸ ನಿಯಮದ ಹಿನ್ನೆಲೆ

ಇದುವರೆಗೂ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ತೆರೆಯುವಾಗ ಅಥವಾ ಠೇವಣಿ ಖಾತೆ ಇಡುವಾಗ ಗ್ರಾಹಕರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಬ್ಬ ಅಥವಾ ಗರಿಷ್ಠ ಇಬ್ಬರನ್ನು ಮಾತ್ರ ನಾಮಿನಿಯಾಗಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿತ್ತು.
ಆದರೆ, ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಇದು ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರ ನಡುವೆ ವಿವಾದ ಅಥವಾ ಕಾನೂನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು.

ಅದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ, ಹಣಕಾಸು ಇಲಾಖೆ ಹಾಗೂ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಶಿಫಾರಸ್ಸಿನ ಮೇರೆಗೆ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಗಳ ನಿಯಮಗಳು-2025 ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತರಲಾಗಿದೆ.

ಈ ನಿಯಮದ ಮೂಲಕ ಸರ್ಕಾರವು ಗ್ರಾಹಕರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಎರಡನ್ನೂ ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಾನೂನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆ 2025 – ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ

• ಠೇವಣಿ ದಾರರ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಹೊಸ ಪ್ರಾವಧಾನಗಳು.
• ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ನಾಮಿನಿ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸುಧಾರಣೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಲೈಮ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸುವುದು.
• ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಶ್ವಾಸ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು.
• ಡಿಜಿಟಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕ ಅನುಕೂಲತೆ ವಿಸ್ತರಣೆ.

ಹೊಸ ನಿಯಮದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು

ಹೊಸ ನಿಯಮ ಪ್ರಕಾರ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಖಾತೆದಾರರಿಗೆ ಕೆಳಗಿನ ಹೊಸ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಯ್ಕೆಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗಲಿವೆ:

ನಾಲ್ವರು ನಾಮಿನಿಗಳನ್ನು ನೇಮಕ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ

ಇದೀಗ ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಖಾತೆ ಅಥವಾ ಠೇವಣಿಗೆ ಒಬ್ಬರ ಬದಲಿಗೆ ಗರಿಷ್ಠ ನಾಲ್ವರನ್ನು ನಾಮಿನಿಯಾಗಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಬಹುದು.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ:
ಒಬ್ಬ ಗ್ರಾಹಕ ತನ್ನ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ನಾಲ್ವರು ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರನ್ನು — ಪತ್ನಿ, ಪುತ್ರ, ಪುತ್ರಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರ — ನಾಮಿನಿಗಳಾಗಿ ಸೂಚಿಸಬಹುದು.

ಇದರಿಂದ ಖಾತೆದಾರನ ನಿಧನದ ನಂತರ, ಹಣ ಹಂಚಿಕೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಅನುಪಾತದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

ಹಂಚಿಕೆ ಶೇಕಡಾ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಖಾತೆದಾರರೇ ನಿಗದಿಪಡಿಸಬಹುದು

ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ನಾಲ್ವರು ನಾಮಿನಿಗಳಿಗೆ ಎಷ್ಟು ಶೇಕಡಾ ಹಂಚಿಕೆ ನೀಡಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ವತಃ ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು.
ಆದರೆ ಒಂದು ಅಂಶ ಕಡ್ಡಾಯ — ಒಟ್ಟು ಹಂಚಿಕೆ 100% ಇರಬೇಕು.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ:

• ಪತ್ನಿ – 40%
• ಪುತ್ರ – 30%
• ಪುತ್ರಿ – 20%
• ಸಹೋದರ – 10%

ಇಂತಹ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಮಿನಿಗೆ ನಿಗದಿತ ಶೇಕಡಾ ಹಂಚಿಕೆ ನೀಡಬಹುದು.
ಇದರಿಂದ ನಂತರದ ವಿವಾದಗಳು ಅಥವಾ ತೊಂದರೆಗಳು ಉಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಕ್ರಮವಾಗಿ ನಾಮಿನಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಗ್ರಾಹಕರು ಬಯಸಿದರೆ ಕ್ರಮವಾಗಿ ನಾಮಿನಿ (Sequential Nominee) ನೇಮಕ ಮಾಡಬಹುದು.
ಅಂದರೆ, ಮೊದಲ ನಾಮಿನಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಅಹಿತಕರ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಹಣ ಪಡೆಯಲು ಅಸಮರ್ಥರಾದರೆ, ಮುಂದಿನ ನಾಮಿನಿಗೆ ಹಕ್ಕು ಸಿಗುತ್ತದೆ.

ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಲಾಕರ್ (Locker) ಅಥವಾ ಸೇಫ್ ಕಸ್ಟಡಿ (Safe Custody Items) ಕುರಿತಂತೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ನಾಮಿನಿಯನ್ನು ಕ್ರಮವಾಗಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ಇರುತ್ತದೆ.

ನಾಮಿನಿ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನವೀಕರಿಸಲು ಅವಕಾಶ

ಹಿಂದಿನಂತೆ ಶಾಖೆಗೆ ತೆರಳಿ ಫಾರ್ಮ್ ತುಂಬುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ.
ಹೊಸ ನಿಯಮದಂತೆ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಅಥವಾ ಮೊಬೈಲ್ ಆಪ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ನಾಮಿನಿ ಅಪ್‌ಡೇಟ್ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಿವೆ.

ಇದರಿಂದ ಸಮಯ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಹೆಚ್ಚು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗುತ್ತದೆ.

ನಾಮಿನಿ ವಿವರಗಳ ದೃಢೀಕರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಹೊಸ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ನಾಮಿನಿಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸಲು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ KYC (Know Your Customer) ವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು.
ಇದರಿಂದ ನಾಮಿನಿಯ ಗುರುತಿನ ದೃಢತೆ ಖಚಿತವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಳ್ಳದಾವೆ (Fraud Claim) ಪ್ರಕರಣಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತವೆ.

ಡಿಪಾಸಿಟ್ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ನಾಮಿನಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ

ಹೊಸ ನಿಯಮದಂತೆ, ನಾಮಿನಿ ಆಯ್ಕೆ ಎರಡು ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ:

1. ಒಟ್ಟಿಗೆ ನಾಲ್ವರು ನಾಮಿನಿಗಳನ್ನು ನೇಮಕ ಮಾಡುವುದು:
   ಖಾತೆ ತೆರೆಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ನಾಲ್ವರು ನಾಮಿನಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು.
2. ಕ್ರಮವಾಗಿ ನೇಮಕ ಮಾಡುವುದು:
   ಮೊದಲ ನಾಮಿನಿ ನಂತರ ಉಳಿದವರ ಹಕ್ಕು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ.

ಆದರೆ ಲಾಕರ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಸೇಫ್ ಕಸ್ಟಡಿ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಒಬ್ಬ ನಾಮಿನಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೇಮಕ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ ಎಂಬುದು ಮುಖ್ಯ ನಿಯಮ.

ಉದಾಹರಣೆ ಮೂಲಕ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳೋಣ

ಉದಾಹರಣೆಗೆ —
ರಾಮು ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ತನ್ನ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಲ್ಲಿ ₹10 ಲಕ್ಷ ಠೇವಣಿ ಇಡುತ್ತಾನೆ.
ಅವರು ನಾಲ್ವರು ನಾಮಿನಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ:

1. ಪತ್ನಿ – 50%
2. ಪುತ್ರ – 30%
3. ಪುತ್ರಿ – 10%
4. ತಾಯಿ – 10%

ರಾಮು ನಿಧನವಾದ ನಂತರ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿಗದಿತ ಶೇಕಡಾ ಹಂಚಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಹಣವನ್ನು ನಾಮಿನಿಗಳಿಗೆ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನು ವಿವಾದ ಅಥವಾ ದಾಖಲೆ ತೊಂದರೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಳೆಯ ನಿಯಮದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ನಾಮಿನಿ ಇದ್ದಲ್ಲಿ, ಉಳಿದ ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರು ಕೋರ್ಟ್ ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷ್ಯ ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
ಆದರೆ ಈಗ ಈ ಹೊಸ ನಿಯಮದಿಂದ ಅಂತಹ ತೊಂದರೆ ನಿವಾರಣೆಯಾಗಲಿದೆ.

ಬದಲಾವಣೆಯ ಉದ್ದೇಶ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ನಿಲುವು

ಹಣಕಾಸು ಇಲಾಖೆ ಹೇಳಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಕೆಳಗಿನ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ತರಲಾಗಿದೆ:

• ಗ್ರಾಹಕರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ರಕ್ಷಣೆ.
• ಠೇವಣಿ ದಾರರ ಸೌಲಭ್ಯ ವಿಸ್ತರಣೆ.
• ದಾವೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ವೇಗ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು.
• ನಾಮಿನಿ ಮಾಹಿತಿಯಲ್ಲಿನ ಗೊಂದಲ ನಿವಾರಣೆ.
• ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರ ನಡುವೆ ಹಣ ಹಂಚಿಕೆ ವಿವಾದ ತಪ್ಪಿಸಲು.

ಸರ್ಕಾರವು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿರುವಂತೆ, ಈ ನಿಯಮಗಳಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಶ್ವಾಸ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಸರಳೀಕರಣ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.

ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಇದರ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು

ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಹಲವಾರು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಕಾರಿಯಾಗಿವೆ:

 1. ಹೆಚ್ಚು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ:

ಗ್ರಾಹಕರು ಇಷ್ಟಪಡುವವರನ್ನು ನಾಮಿನಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಲು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.

 2. ಪಾರದರ್ಶಕ ಹಂಚಿಕೆ:

ನಿಗದಿತ ಶೇಕಡಾ ಹಂಚಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಹಣ ಹಂಚಿಕೆ ಆಗುವುದರಿಂದ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ವಿವಾದಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತವೆ.

3. ವೇಗವಾದ ದಾವೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ:

ನಾಮಿನಿಯ ವಿವರಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಕ್ಲೈಮ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ವೇಗವಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

 4. ಡಿಜಿಟಲ್ ಸುಲಭತೆ:

ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲೇ ನಾಮಿನಿ ಸೇರಿಸುವ ಅಥವಾ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಅವಕಾಶದಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರ ಸಮಯ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.

 5. ಕಾನೂನು ವಿವಾದ ತಪ್ಪಿಸಬಹುದು:

ವಾಸ್ತವ ನಾಮಿನಿ ದಾಖಲೆಗಳಿರುವುದರಿಂದ ವಾರಸುದಾರರ ಮಧ್ಯೆ ಕೋರ್ಟ್ ಪ್ರಕರಣಗಳು ತಪ್ಪಿಸಬಹುದು.

ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ನಿಯಮದಿಂದಾಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು

ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಗೂ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿವೆ:

• ಕ್ಲೈಮ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸರಳವಾಗುತ್ತದೆ.
• ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಶ್ವಾಸ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
• ದಾಖಲೆ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಮೂಡುತ್ತದೆ.
• ಕಾನೂನು ಪ್ರಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಯ ವ್ಯಯ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಗ್ರಾಹಕರು ಏನು ಮಾಡಬೇಕು?

1. ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಿ:
   ನಾಮಿನಿ ಮಾಹಿತಿ ಇದ್ದೇ ಇರದಿದ್ದರೆ, ಹೊಸ ನಿಯಮದಂತೆ ಅಪ್‌ಡೇಟ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ.
2. ನಾಮಿನಿ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಶೇಕಡಾ ಹಂಚಿಕೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ:
   ಎಷ್ಟು ನಾಮಿನಿಗಳನ್ನು ಬಯಸುತ್ತೀರಿ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿ.
3. ಆನ್‌ಲೈನ್ ಅಥವಾ ಶಾಖೆ ಮೂಲಕ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಿ:
   ಹೊಸ ಫಾರ್ಮುಗಳು ನವೆಂಬರ್ 1ರಿಂದ ಲಭ್ಯವಾಗಲಿವೆ.
4. KYC ದೃಢೀಕರಣ ಮಾಡಿ:
   ನಾಮಿನಿಯ KYC ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವುದು ಕಡ್ಡಾಯ.
5. ಹಳೆಯ ದಾಖಲೆಗಳು ನವೀಕರಿಸಿ:
   ಹಳೆಯ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಾಮಿನಿ ಮಾತ್ರ ಇದ್ದರೆ, ಹೊಸ ನಿಯಮದ ಪ್ರಕಾರ ತಿದ್ದುಪಡಿಸಿ.

ಹೊಸ ನಿಯಮ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವ ದಿನಾಂಕ

• ಜಾರಿಗೆ ಬರುವ ದಿನಾಂಕ: ನವೆಂಬರ್ 1, 2025
• ಸಂಬಂಧಿತ ಕಾಯ್ದೆ: ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಾನೂನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆ 2025
• ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳು: “ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಗಳ ನಿಯಮಗಳು–2025”
• ಅಧಿಕೃತ ಪ್ರಕಟಣೆ: ಹಣಕಾಸು ಇಲಾಖೆಯ ಅಧಿಕೃತ ಗಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಪ್ರಕಟವಾಗಲಿದೆ.

ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಹೇಳಿಕೆ

ಹಣಕಾಸು ಇಲಾಖೆಯ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ:

“ಠೇವಣಿ ದಾರರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ತರಲು ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ನಾಮಿನಿ ಆಯ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ನೀಡುವುದರಿಂದ, ದಾವೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಹೆಚ್ಚು ಸುಗಮವಾಗುತ್ತದೆ.”

ಭವಿಷ್ಯದ ಯೋಜನೆಗಳು

ಸರ್ಕಾರವು ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ತರಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ:

• ಡಿಜಿಟಲ್ ನಾಮಿನಿ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ.
• ಒಂದೇ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳ ನಾಮಿನಿ ವಿವರಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ.
• ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಆಪ್ ಮೂಲಕ ನಾಮಿನಿ ಹಂಚಿಕೆ ಬದಲಾವಣೆ.

ಇದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರು ಎಲ್ಲ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳ ನಾಮಿನಿ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲೇ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು.

ನವೆಂಬರ್ 1ರಿಂದ ಜಾರಿಯಾಗುವ ಈ ಹೊಸ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ನಿಯಮಗಳು ಭಾರತದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆ.
ಗ್ರಾಹಕರು ಇದೀಗ ತಮ್ಮ ಠೇವಣಿ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಲಾಕರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ವರು ನಾಮಿನಿಗಳನ್ನು ನೇಮಕ ಮಾಡುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರತಿ ನಾಮಿನಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶೇಕಡಾ ಹಂಚಿಕೆ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಹಣ ಹಂಚಿಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಹೆಚ್ಚು ಪಾರದರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಕ್ರಮದಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರು, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಹಾಗೂ ಸರ್ಕಾರ — ಎಲ್ಲರೂ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾರೆ.

ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಗಳ ನಿಯಮಗಳು–2025 ಜಾರಿಗೆ ಬಂದ ಬಳಿಕ ಭಾರತದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಹೆಚ್ಚು ಆಧುನಿಕ, ಪಾರದರ್ಶಕ ಹಾಗೂ ಗ್ರಾಹಕ ಕೇಂದ್ರಿತ ಆಗಲಿದೆ ಎಂಬುದು ತಜ್ಞರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳ ಪುನರ್‌ಸ್ಮರಣೆ

ಅಂಶ	ವಿವರ
ಜಾರಿಗೆ ಬರುವ ದಿನಾಂಕ	ನವೆಂಬರ್ 1, 2025
ಕಾಯ್ದೆ ಹೆಸರು	ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಾನೂನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆ 2025
ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳ ಹೆಸರು	ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಗಳ ನಿಯಮಗಳು–2025
ನಾಮಿನಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ	ಗರಿಷ್ಠ 4
ಹಂಚಿಕೆ ವಿಧಾನ	ಶೇಕಡಾ ಪ್ರಮಾಣದ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ (ಒಟ್ಟು 100%)
ಲಾಕರ್ ನಾಮಿನಿ	ಕ್ರಮವಾಗಿ ಒಬ್ಬ ನಾಮಿನಿ ಮಾತ್ರ
ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ವಿಧಾನ	ಆನ್‌ಲೈನ್ ಅಥವಾ ಶಾಖೆ ಮೂಲಕ
ಉದ್ದೇಶ	ಗ್ರಾಹಕರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ, ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ವೇಗವಾದ ಕ್ಲೈಮ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಲಹೆ

ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ನಾಮಿನಿ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ ಹಾಗೂ ನವೀಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅತ್ಯವಶ್ಯಕ.
ಹಳೆಯ ದಾಖಲೆಗಳು ಅಥವಾ ಒಂದೇ ನಾಮಿನಿ ಇರುವ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ನಿಯಮದಂತೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಿದರೆ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆ ಎದುರಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ನವೆಂಬರ್ 1ರಿಂದ ಜಾರಿಯಾಗುವ ಈ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳು ಭಾರತದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಪಾರದರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕ ಸ್ನೇಹಿ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲಿವೆ.
ಠೇವಣಿ ದಾರರು ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಕಾಪಾಡುವ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಬಹುಮಂದಿ ತಜ್ಞರು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದ್ದಾರೆ.